Dlaczego Aktywna Mała Szkoła jest aktywna?
Kiedy myślicie o własnej szkole, czy szkole swoich dzieci, co widzicie w pierwszej kolejności? Klasę lekcyjną, gdzie wszystkie dzieci zwrócone twarzą do nauczyciela, grzecznie i w ciszy słuchają lekcji? Dzieci nie rozmawiają ze sobą, nie współpracują (nie mylić ze ściąganiem!), nie poruszają się po klasie. Z pewnością taka lekcja służy dyscyplinie, zachowaniu ładu i spokoju nauczyciela. Ale czy służy uczeniu się?
Najnowsze badania empiryczne w edukacji dowodzą, że skuteczne środowisko edukacyjne, musi być różnorodne, bogate w różne sytuacje edukacyjne, zróżnicowane metody, formy i środki przekazu, oparte zarówno na uczeniu się indywidualnym, jak i zespołowym. Uczenie się musi być aktywne, nie bierne, a atmosfera podczas nauki musi być przyjazna i zbudzać pozytywne emocje. Jak łatwiej zapewnić takie warunki niż przez uczenie się w działaniu?
Fundacja Wspierania Aktywności Lokalnej FALA wspólnie z Federacją Inicjatyw Oświatowych i Szkołą Wyższą Przymierza Rodzin rozwija także Ruch naukowy małych szkół przyznając certyfikaty szkołom, które udostępniają swoje zasoby nie tylko uczniom, ale i środowisku, promują naukowe, logiczne myślenie, eksperymentują i organizują lokalne festiwale nauki.
Dlaczego Aktywna Mała Szkoła jest mała?
Bo małe jest piękne. W dużych szkołach panuje anonimowość, a co za tym idzie większa skłonność zarówno uczniów, jak i dorosłych do zachowań nie akceptowanych społecznie. W małej szkole 6-latek łatwiej wejdzie w rytm pracy szkoły. Młody człowiek może się poczuć jak w rodzinie, może doświadczyć wspólnoty, a to niezwykle istotny czynnik socjalizacji. Znam małą wiejską szkołę, w której dzieci nie mówią do nauczycieli proszę Pani, proszę Pana, ale ciociu, wujku. W małej szkole łatwiej zapewnić indywidualny kontakt nauczyciela, wychowawcy z każdym dzieckiem, zadbać o potrzeby każdego, dostosować wymagania do możliwości indywidualnego dziecka czy pomagać sobie nawzajem. W naszej szkole oddziały nie będą większe niż 12 uczniów. To nie znaczy, że będziemy odmawiać kolejnym chętnym rodzicom. Jeśli w jednym miejscu szkoła stanie się zbyt duża, otworzymy kolejną w innym miejscu. Bardziej nam bowiem zależy na kilku małych szkołach, które funkcjonują w sieci (mają np. wspólną administrację) niż jednej dużej. Jesteśmy też otwarci na nauczycieli, którzy pod naszym szyldem chcieliby tworzyć autorskie szkoły lub klasy.
Dlaczego Aktywna Mała Szkoła jest nowoczesna?
Nasza szkoła nie jest „szkołą demokratyczną”, ale w każdym miejscu, gdzie powstaje, wspólnie z rodzicami wypracowujemy jej ostateczny kształt. To niezwykła szansa, by rodzice i uczniowie od początku jej powstania mieli wpływ na szkołę, przekazywane treści, metody pracy, by każdy z nich mógł powiedzieć „nasza szkoła”. W naszych szkołach działa nie tylko Rada Rodziców, ale też Rada Szkoły. Fundacja nie jest organizacją członkowską, ale jest otwarta na współpracę z każdym, komu bliskie są te same idee edukacyjne.
Nasza szkoła nie jest „montessoriańska” czy konstruktywistyczna. Nie przykleja sobie żadnych etykietek, nie zamyka się w jednym nurcie ideologicznym, ale korzystając ze współpracy ze środowiskami naukowymi (Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego i inne) wypracowuje swój własny eklektyczny model, w którym na pierwszym miejscu są uczniowie i ich rozwój.
Dla nich korzystamy z różnych inspiracji: Kena Robinsona, Howarda Gardnera, wyników badań empirycznych w edukacji („Istota uczenia się”), tutoringu edukacyjnego, ale przede wszystkim z 4-letniego własnego doświadczenia realizacji projektu „Z małej szkoły w wielki świat” www.malaszkola.pl: pracy metodą projektów edukacyjnych w grupach różnowiekowych z wykorzystaniem oceniania kształtującego. Rozwijamy te zagadnienia w pozostałych punktach.
Nasza szkoła jest nowoczesna, bo stawia na kształcenie kompetencji kluczowych, które są kompetencjami przyszłości: znajomość obcych języków nowożytnych , porozumiewanie się w języku ojczystym i świadome zakorzenienie w kulturze (niekoniecznie masowej), kompetencje matematyczne, naukowo-techniczne oraz informatyczne, przedsiębiorczość, kompetencje społeczne i obywatelskie oraz to, co jest podstawą stałego doskonalenia kompetencji w dorosłym życiu: umiejętność uczenia się.
Dlaczego Aktywna Mała Szkoła jest bezpieczna?
Bo od początku stawiamy na obowiązywanie w niej wspólnie przyjętych zasad komunikacji i współpracy. To rodzaj kontraktu – umowy między uczniami, nauczycielami i rodzicami. Umawiamy się, co robimy (szanujemy nawzajem, mówimy prawdę, doceniamy najmniejszy wysiłek) i czego nie robimy (nie krzywdzimy, nie krytykujemy, jeśli nie mamy własnej propozycji).
Zarówno lokal, jak i sprzęt oraz wyposażenie edukacyjne spełnia wszelkie standardy BHP i normy sanitarne. Dzieci podczas zajęć lekcyjnych przebywają pod opieką doświadczonych nauczycieli, a podczas zajęć pozalekcyjnych – również innych ekspertów (także rodziców/dziadków) którzy biorą odpowiedzialność za bezpieczeństwo dzieci. Jako szkoła na prawach szkoły publicznej, która spełnia wymagania dla szkół publicznych , zatrudniamy wykwalifikowaną kadrę. Jest to kadra wysoko zmotywowana, bo zatrudniana bez karty nauczyciela. Zatem nie przywileje karty, ale rozwój dzieci w powiązaniu z rozwojem nowych kompetencji zawodowych, możliwość wniesienia twórczego wkładu w rozwój edukacji decyduje o współpracy z nami tych nauczycieli. Dzięki temu nie grozi nam rutyna, a na straży bezpieczeństwa stoi stała refleksja i wyciąganie wniosków.
Dlaczego Aktywna Mała Szkoła jest mobilna?
W obecnym systemie doskonalenia oświaty Państwo Polskie stawia przed szkołami pewne wymagania i cele. Szkoła przyszłości powinna być Organizacją Uczącą Się, która stawia na współpracę pracowników, z których każdy jest mistrzem, na nieustanną mobilność, stałe szukanie najlepszych rozwiązań, aby sprostać wyzwaniom nowych czasów. Taka jest właśnie Aktywna Mała Szkoła. Częsta bezpośrednia wielokanałowa komunikacja, indywidualny kontakt z dzieckiem, wyjście naprzeciw rodzicom –sprawia, że taka szkoła nie ma szans skostnieć.
Stale też poszukujemy nowych wyzwań i nowych sposobów czynienia edukacji bardziej efektywną i przyjemniejszą, nowych propozycji, które mogą być adresowane do różnych grup odbiorców. Uruchamiamy m.in. szkołę guwernerów. Aktywna Mała Szkoła jest idealnym miejscem współpracy dla osób, które prowadzą edukację domową. Zapisane do nas dzieci mogą korzystać z wybranych zajęć, np. projektowych wspólnie z pozostałymi uczniami, z pomocy specjalistycznej, z zaplecza lokalowo-sprzętowego, a rodziców-edukatorów jesteśmy gotowi wspierać zarówno merytorycznie, jak i finansowo (w ramach otrzymanej dotacji).
Dlaczego Aktywna Mała Szkoła jest przyjazna?
Wychodząc naprzeciw rodzicom, ustalamy w porozumieniu z nimi ilość i charakter zajęć pozalekcyjnych, tak aby były atrakcyjne dla dzieci i spełniały oczekiwania rodziców . Na zajęcia te jako organizacja pozarządowa możemy pozyskiwać dodatkowe środki, dotacje z różnych programów. Wpłaty na rzecz szkoły mogą być dokonywane w formie darowizn, które można odpisać od podatku, a ponadto jako Organizacja Pożytku Publicznego mamy prawo do pozyskiwania 1%. Nie mamy stałego czesnego, ale jego wysokość dostosowujemy do możliwości finansowych rodziców. Ustalamy wspólnie z rodzicami, jak mogą zaangażować się na rzecz dzieci w szkole, ewentualnie jak mogą włączyć do współpracy innych członków rodziny: np. babcie i dziadków. Przez 3 lata realizacji projektu „Iskry” (więcej na stronie www.fala.edu.pl) jak ważna w budowie środowiska szkolnego jest wymiana i integracja międzypokoleniowa, dlatego przy naszych szkołach funkcjonuje wolontariat seniorów.
Rozumiemy, że niektórzy rodzice potrzebują dodatkowego wsparcia dla siebie i swoich dzieci, dlatego zapewniamy im dostęp do pomocy logopedycznej, psychologicznej, pedagogicznej, czy innej. Jesteśmy jako szkoła otwarci na dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, czy też z różnymi dysfunkcjami.
Dlaczego Aktywna Mała Szkoła jest twórcza?
Bo oferuje bogatą ofertę zajęć dodatkowych, które rozwijają twórcze myślenie u dzieci. To mogą być zarówno zajęcia artystyczne, jak i robotyczne, eksperymenty przyrodnicze, jak i projekty społeczne, w których dzieci szukają rozwiązań problemów. Nie wierzycie, że dzieci to potrafią? Obejrzyjcie ten film . Twórczość nie potrzebuje dużych nakładów finansowych. Chcecie zobaczyć, jak można być twórczym małym kosztem? Zajrzyjcie tutaj. Rozwijamy wyobraźnię, łącząc elementy wiedzy z różnych dziedzin.
Rozwijamy wieloraką inteligencję. Nie zasklepiamy się we własnym środowisku, ale jesteśmy otwarci na współpracę z innymi, wzajemną inspirację, wymianę doświadczeń między szkołami. Nasi nauczyciele biorą udział w konferencjach edukacyjnych, w projektach międzynarodowych. Zachęcamy uczniów do udziału w wielorakich programach, konkursach, turniejach, wystawach. Niektóre z nich organizują nasze szkoły.